9 tekstopmaak tips voor goed leesbare en opvallende teksten

Je kent ze vast wel die teksten op social media of in een email zonder hoofdletters komma’s en punten alles achter elkaar of die lappen tekst in een moeilijk boek of in een contract met ouderwetse taal en regels waar maar geen eind aan komt dat leest wel lekker he not…

Maar ook het andere uiterste: een bericht met na elke zin een nieuwe witregel, leest verschrikkelijk.

Ik krijg wel eens van de nieuwsbrieven met na elke zin een witregel.

Na. Elke. Zin.

Dan is de nieuwsbrief lekker lang of zo. Na de tweede regel haak ik meestal af.

Vergeet in je social media bericht of op je website de tekstopmaak niet. Ziet je bericht er aantrekkelijk genoeg uit om gelijk te lezen? Een hele korte zin of een regel met maar eén woord krijgt extra aandacht. Een extra witregel zorgt voor wat rust. Speel eens met je tekst.

In deze blog krijg je van mij 9 tips voor makkelijk leesbare en opvallende teksten. Handig voor je website en voor je teksten op social media. Omdat de meeste mensen er van houden. Maar heb jij nu die doelgroep die dol is op lange lappen moeilijke tekst, zonder witregels en komma’s of al die witregels tussen de zinnen. Hou het dan vooral zo.

1. Witregels

Een tijd lang was dat een ding op Instagram. Je kon niet op een makkelijke manier, zoals je in Word gewend bent bijvoorbeeld, een regel overslaan. Instagram plakte alles aan elkaar. Eén brok tekst werd het. Of je moest er puntjes tussenzetten of truukjes uithalen.

Gelukkig is dat niet meer zo. Ook op Instagram mag je gewoon een regel overslaan. Omdat dat mooier staat. Omdat je je lezer even een kleine pauze geeft om na te denken. Omdat je over een ander onderwerp wil schrijven, omdat er een conclusie komt, je call to action of je hashtags. Je tekst wordt er leesbaarder van. Een tekst met witregels wordt sneller gelezen, en je lezer haakt minder snel af. Ook ideaal voor je website dus!

2. Korte alinea’s

Officieel begin je een nieuwe alinea als aan de volgende twee voorwaarden is voldaan:

– er begint een nieuw (sub)onderwerp in de tekst
– sinds de vorige nieuwe alinea zijn er al heel wat zinnen gevolgd (bijvoorbeeld zes à zeven)

Volgens de website Taaladvies.net tenminste. En verder vinden zij “Een alinea mag nooit langer zijn dan een pagina. De gewenste gemiddelde lengte is ongeveer zes à zeven zinnen.”.

Ok, tot zo ver de theorie hoe het echt hoort. Als iets echt zo hoort, dan kijk ik altijd vaak of het ook niet anders kan. Wij schrijven tenslotte geen boeken en krijgen er ook geen cijfers voor van je meester Nederlands. Dus mag het anders: tuurlijk, jij bent de baas van je eigen tekst!

Op een website en op social media werken korte alinea’s. Die alinea’s mogen ook wel 4 of 5 regels lang zijn. Dat leest fijn. Lukt het nu echt niet om die ene alinea korter te maken? Dan maak je die langer. Tot 10 regels kan ook wel. Maar dan moet je echt even op enter klikken.

3. Korte zinnen

Wow.
In die korte alinea’s dus ook korte zinnen?
Ja. Liever wel.

Alles voor de leesbaarheid. Korte zinnen lezen sneller en zijn makkelijker te scannen. Je weet in een keer waar het over gaat. Een paar korte zinnen onder elkaar valt extra op, tussen de lange tekst. Kijk maar naar de eerste zinnen hierboven. Deze trekken gelijk de aandacht. Je kunt ze bovenaan plaatsen, maar ook midden in een tekst, of aan het einde als conclusie of call to action.

Veel mensen hebben moeite om lange samengestelde zinnen te lezen. Probeer je teksten dus leesbaar te maken voor iedereen.

4. Lettertypes

Op mijn website was ik best happy met mijn teksten. Maar tot deze week had ik een gevoel dat er toch iets niet klopte. En dat kan ik dan niet uitstaan, he? Ineens kreeg ik een idee. Wat nu als ik eens het lettertype zou aanpassen?

Nou… het bleek een gouden zet! Ik werd er helemaal blij van.

Van te voren had ik even gegoogled welke fonts er nu het beste waren.
Wat een keus! Wist je trouwens dat ook een lettertype er voor kan zorgen dat je website sneller gelezen wordt? Er zijn hele theorieën over, boeiend hoor!

Serif en sans serif, oftewel met of zonder streepje aan het uiteinde van een letter. Dat scheelt ook voor de uitstraling. Mijn zoon vindt gewoon echt dat het zonder streepje moet, want anders is het zo ouderwets. Ik hou van een streepje. Ach, het zal mijn leeftijd wel zijn.

Ik heb nu dus lettertype Merriweather. Met streepje. En ik word nog iedere keer blij als ik naar mijn website kijk. Niets meer aan doen.

Een ander lettertype op je website kan vaak een wereld van een verschil maken. Net wat professioneler of wat gezelliger. Het uitproberen zeker waard!

5. Komma’s

Hier heb je vast wel eens iets over geleerd. Al zijn de regels niet altijd zo makkelijk. Wil je regels over het kommagebruik nu eens lezen? Klik dan hier op de site van Taalhelden. Is een leuke site als je twijfelt over je taalgebruik, trouwens.

Schrijf je nu hele korte zinnen, dan hoef je geen komma te gebruiken. Je gebruikt wel een komma bij bv een opsomming, om een rust in een zin aan te geven, of als voegwoord (voor het woord want, omdat etc).

Verkeerd kommagebruik kan leiden tot gekke zinnen. Kijk hier maar eens naar: ‘Ik hou van kinderen koken en lezen.’ Oeps..

6. Punten

Een punt gebruik je bij het einde van een zin, in grote getallen, bij afkortingen, voor een website extensie en bij tijd. Maar de laatste jaren is de punt helemaal in bij reclames blijkbaar. Linda. begon er mee, denk ik. Door een punt te zetten achter haar naam op het magazine.

Maar kijk ook hieronder eens bij een Unox reclames uit 2014. Achter elk woord een punt bij de Unox reclame. En waarom? Niet omdat het perse noodzakelijk is of hoort. Maar omdat het meer opvalt. Je ziet het steeds meer, ook in TV reclames.

Uit een onderzoek is gebleken dat jongeren vinden dat een punt gebruiken in berichten agressief overkomt. “Het gebruik van een punt om een bericht af te sluiten, wordt door deze generatie als een teken van woede gezien.” Wow, en dat nu steeds meer reclamemakers punten gaan gebruiken in hun teksten….

7. Hoofdletters

Hoofdletters zet je aan het begin van een zin, bij een naam, bij aardrijkskundige namen, bij de eigennaam van een bedrijf, merk of organisatie, bij talen en dialecten, bij heilige namen en bij feestdagen en historische gebeurtenissen (Taalhelden).

We kennen allemaal wel die reacties op social media die geschreven zijn met de capslock aan. Nou, en hoe leest dat? Niet zo lekker dus. Berichten die helemaal in hoofdletters geschreven zijn, komen schreeuwerig over. Alsof het heel hard gezegd moet worden.

Of nog erger: teksten met een hoofdletter en kleine letter afgewisseld. Woorden met hoofdletters en kleine letters afgewisseld komen heel erg kinderachtig en druk over.

(Frankwatching over taalfouten)

8. Eerste regel van je tekst

De eerste regel van je tekst is de belangrijkste. Zeker op social media. Die eerste regel bepaalt of je lezer doorscrollt of je bericht gaat lezen. Maak met de eerste regel je lezer dus nieuwsgierig. Dit kan met een pakkende titel, een leuke quote of een vraag. Op internet zijn heel veel quotes te vinden per onderwerp. Pinterest staat er vol mee. Een bak inspiratie!

Je kunt de eerste zin ook in een ander lettertype plaatsen of vetgedrukt. Het is handig om hiervoor de website Lingojam te gebruiken.

Kijk even hoe je bericht er mobiel uit ziet. Is die eerste zin dan ook helemaal leesbaar, of wordt de zin afgebroken?

9. Lange of korte teksten?

Jaren geleden was het not done om lange teksten op social media te plaatsen. Zeker niet op Instagram. Daar ging het om de flitsende foto’s met filters, en zeker niet om de tekst. Maar tijden veranderen en dus ook de lengte van de teksten.

“Op Later lezen we dat de ideale lengte voor een Instagram caption in 2020 405 karakters is. Good to know: dat staat gelijk aan 65 tot 70 woorden. In 2019 was dat gemiddelde nog 336 karakters, wat betekent dat we langere captions steeds meer gaan waarderen.

Grappig om te vermelden is dat het gemiddelde aantal karakters in 2016 slechts 142 karakters was, een derde van de verwachting van 2020. Daarmee lijkt Instagram steeds meer te draaien om persoonlijkheid en een goede connectie met volgers, in plaats van een platform om lukraak plaatjes op te delen. En eigenlijk vinden wij dat een hele leuke verandering!” (Workjuice.nl).

Kijk even wat er werkt voor jouw doelgroep. Houdt jouw doelgroep van lange teksten en reageren je volgers daar goed op? Vooral lange teksten schrijven dus. Veel jongeren houden juist van korte teksten. Het is een kwestie van uitproberen wat er werkt bij jouw bedrijf en jouw doelgroep. Varieer het ook eens. Verandering van spijs doet eten, he?

Zo, dat waren de 9 tips voor goed leesbare en opvallende teksten. Nu vraag je je natuurlijk af of ik het altijd goed doe. Nou, dat heb je vast gemerkt. Welnee. Je hoeft echt niet altijd volgens de regels te schrijven. Juist niet. Maak je eigen schrijfstijl, blijf jezelf en vergeet je doelgroep niet. Probeer ook eens iets anders uit. Kijk of dat nog beter scoort. Zou zo maar kunnen..

Vond je deze blog interessant?
Deel deze op Facebook, Pinterest of Linkedin met de knoppen hieronder.